ગણેશ ચતુર્થી 2025: તિથિ અને મુહૂર્ત
2025 માં, ગણેશ ચતુર્થી શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિ, ભાદ્રપદ માસમાં આવે છે. આ તહેવાર સામાન્ય રીતે ઓગસ્ટ કે સપ્ટેમ્બર મહિનામાં આવે છે. ચોક્કસ તારીખ અને મુહૂર્ત નીચે મુજબ છે:
- ગણેશ ચતુર્થી 2025 તારીખ: 29 ઓગસ્ટ 2025, શુક્રવાર
- મૂર્તિ સ્થાપના મુહૂર્ત (મધ્યાહન પૂજાનો સમય): સવારે 11:05 થી બપોરે 01:36 (સુરત સમય મુજબ)
- ચતુર્થી તિથિનો પ્રારંભ: 28 ઓગસ્ટ 2025, રાત્રે 09:30 વાગ્યે
- ચતુર્થી તિથિ સમાપ્ત: 29 ઓગસ્ટ 2025, રાત્રે 08:35 વાગ્યે
આ મુહૂર્ત દરમિયાન ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની સ્થાપના કરવી અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે. ગણેશ સ્થાપના મુહૂર્ત એ તમારી પૂજાનો સૌથી મહત્ત્વનો ભાગ છે.
ગણેશજીની સ્થાપના કેવી રીતે કરવી? (વિગતવાર પૂજા વિધિ)
ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવી એ એક પવિત્ર કાર્ય છે જેને સંપૂર્ણ ભક્તિ અને વિધિપૂર્વક કરવું જોઈએ. નીચે આપેલ સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ગણેશ પૂજા વિધિ તમને મદદ કરશે:
- સ્થાનની પસંદગી અને શુદ્ધિકરણ: એક સ્વચ્છ અને પવિત્ર જગ્યા પસંદ કરો. તેને ગંગાજળથી શુદ્ધ કરો અને એક બાજોઠ (પાટલો) ગોઠવો. તેના પર લાલ કે પીળું વસ્ત્ર પાથરો.
- સ્થાપના: બાજોઠ પર ચોખાનો એક ઢગલો કરો અને તેના પર ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ સ્થાપિત કરો. મૂર્તિ શક્ય હોય તો માટીની અને પર્યાવરણને અનુકૂળ હોય તે જોવું.
- સંકલ્પ: જમણા હાથમાં થોડા ચોખા, ફૂલ અને જળ લઈને તમારા નામ, ગોત્ર અને પૂજાના હેતુનો સંકલ્પ લો.
- આહ્વાન: "ૐ ગં ગણપતયે નમઃ" નો જાપ કરતા ભગવાન ગણેશનું આહ્વાન કરો.
- ષોડશોપચાર પૂજન:
- આસન: ગણેશજીને આસન અર્પણ કરો.
- પાદ્ય: ચરણ ધોવા માટે જળ અર્પણ કરો.
- અર્ઘ્ય: હાથ ધોવા માટે જળ અર્પણ કરો.
- આચમન: મુખ શુદ્ધિ માટે જળ અર્પણ કરો.
- સ્નાન: પંચામૃત (દૂધ, દહીં, ઘી, મધ, ખાંડનું મિશ્રણ) અને શુદ્ધ જળથી સ્નાન કરાવો.
- વસ્ત્ર: વસ્ત્ર અર્પણ કરો (નાનું ઉપવસ્ત્ર).
- યજ્ઞોપવીત: જનોઈ અર્પણ કરો.
- ચંદન/તિલક: કેસર કે ચંદનનું તિલક કરો.
- પુષ્પ: લાલ ફૂલ, ખાસ કરીને જાસુદના ફૂલ ગણેશજીને પ્રિય છે, તે અર્પણ કરો.
- દૂર્વા: 21 દૂર્વાની ગાંઠ ગણેશજીને અર્પણ કરો.
- ધૂપ: સુગંધિત ધૂપ પ્રગટાવો.
- દીપ: શુદ્ધ ઘીનો દીવો પ્રગટાવો.
- નૈવેદ્ય: મોદક, લાડુ, ફળ અને અન્ય મિષ્ટાનનો ભોગ ધરાવો. મોદક રેસિપી આગળ આપવામાં આવી છે.
- તામ્બૂલ: પાન, સોપારી, લવિંગ, ઈલાયચી અર્પણ કરો.
- દક્ષિણા: યથાશક્તિ દક્ષિણા અર્પણ કરો.
- આરતી: કપૂર કે ઘીના દીવા વડે ગણેશજીની આરતી કરો.
- મંત્ર જાપ: "ૐ ગં ગણપતયે નમઃ" અથવા ગણેશ અથર્વશીર્ષનો પાઠ કરો.
Ganesha Alphabet Image A
Ganesha Alphabet Image B
Ganesha Alphabet Image C
Ganesha Alphabet Image D
Ganesha Alphabet Image E
Ganesha Alphabet Image F
Ganesha Alphabet Image G
Ganesha Alphabet Image H
Ganesha Alphabet Image I
Ganesha Alphabet Image J
સુરત અને ગુજરાતમાં ગણેશ ચતુર્થીની ઉજવણી
સુરત, જેને "ડાયમંડ સિટી" તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ગણેશ ચતુર્થી દરમિયાન ભક્તિમય વાતાવરણથી છવાઈ જાય છે. શહેરમાં મોટા પંડાલ ગોઠવવામાં આવે છે, જ્યાં ભવ્ય ગણેશ મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. આ પંડાલમાં દિવસભર આરતી, ભજન અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે. રાત્રિના સમયે રોશનીથી ઝળહળતા પંડાલ જોવા લાયક હોય છે. લોકો પરિવાર અને મિત્રો સાથે પંડાલની મુલાકાત લે છે અને ગણેશજીના દર્શન કરે છે. ગુજરાતી તહેવારો માં ગણેશ ચતુર્થીનું સ્થાન આગવું છે.
ઘરોમાં પણ લોકો ગણેશજીની સ્થાપના કરે છે અને દરરોજ પૂજા-અર્ચના કરે છે. મોદક અને અન્ય મીઠાઈઓ બનાવવામાં આવે છે અને મિત્રો તથા સંબંધીઓને વહેંચવામાં આવે છે. આ તહેવાર એકતા, ભક્તિ અને આનંદનો સંદેશ આપે છે.
Ganesha Alphabet Image K
Ganesha Alphabet Image L
Ganesha Alphabet Image M
Ganesha Alphabet Image N
Ganesha Alphabet Image O
Ganesha Alphabet Image P
Ganesha Alphabet Image Q
Ganesha Alphabet Image R
Ganesha Alphabet Image S
Ganesha Alphabet Image T
વિસર્જન વિધિ:
વિસર્જન કરતા પહેલા ગણેશજીની છેલ્લી આરતી કરો, તેમને મોદક અને અન્ય પ્રિય ભોજનનો ભોગ ધરાવો. તેમની સમક્ષ તમારી મનોકામનાઓ વ્યક્ત કરો અને ક્ષમાયાચના કરો. ત્યારબાદ મૂર્તિને સન્માનપૂર્વક ઉઠાવી, સરઘસ સાથે નદી, તળાવ કે કૃત્રિમ તળાવમાં વિસર્જન કરો. પર્યાવરણ મૈત્રીપૂર્ણ ગણેશ વિસર્જનનું ધ્યાન રાખવું અત્યંત જરૂરી છે. સુરતમાં ઘણા કૃત્રિમ તળાવો અને કુંડ બનાવવામાં આવે છે જ્યાં વિસર્જન કરી શકાય છે.
મહત્ત્વપૂર્ણ: પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસ (PoP) ની મૂર્તિઓ પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડે છે. કૃપા કરીને માટીની ઇકો-ફ્રેન્ડલી મૂર્તિઓનો જ ઉપયોગ કરો.
અહીં એક સુંદર પર્યાવરણ-મૈત્રીપૂર્ણ ગણેશ મૂર્તિનું ઉદાહરણ છે.
Ganesha Alphabet Image U
Ganesha Alphabet Image V
Ganesha Alphabet Image W
Ganesha Alphabet Image X
Ganesha Alphabet Image Y
Ganesha Alphabet Image Z
ગણેશ વિસર્જન 2025: તારીખ અને વિધિ
ગણેશોત્સવ દસ દિવસ સુધી ચાલે છે, અને દસમા દિવસે, એટલે કે અનંત ચતુર્દશીએ ભગવાન ગણેશની મૂર્તિનું વિસર્જન કરવામાં આવે છે. આ દિવસે ભક્તો ભગવાનને વિદાય આપે છે અને આવતા વર્ષે ફરી પધારવા માટે પ્રાર્થના કરે છે.
- અનંત ચતુર્દશી 2025 તારીખ: 8 સપ્ટેમ્બર 2025, સોમવાર
- વિસર્જન મુહૂર્ત: દિવસભર શુભ મુહૂર્ત રહેશે, પરંતુ બપોરનો સમય વધુ શુભ માનવામાં આવે છે.