કલ્પના કરો કે ચૂંટણીનો દિવસ છે. તમે ભારે ઉત્સાહ સાથે મતદાન મથક પર પહોંચો છો. લાઈનમાં કલાકો ઉભા રહ્યા પછી જ્યારે તમારો વારો આવે છે, ત્યારે અધિકારી લિસ્ટ તપાસીને તમને કહે છે—"સોરી, તમારું નામ લિસ્ટમાં નથી." તમારા પગ નીચેથી જમીન સરકી જાય છે! તમે તો મહિનાઓ પહેલા BLO (Booth Level Officer) ને ફોર્મ ભરીને આપ્યું હતું, તો પછી આવું કેમ થયું? શું BLO એ તમારું ફોર્મ જમા કરાવવાનું ભૂલી ગયા? અથવા ક્યાંક તમારું ફોર્મ ર રિજેક્ટ તો નથી થયું ને? આ કોઈ કાલ્પનિક ઘટના નથી, દર વર્ષે હજારો લોકો સાથે આવું બને છે. તમારી સાથે આવું ન થાય તે માટે આજે જ, અત્યારે જ તમારા મોબાઈલ પર સ્ટેટસ ચેક કરો. એક નાનકડી બેદરકારી તમારો કિંમતી મત છીનવી શકે છે...
ભારતીય લોકશાહીમાં Voter ID Card અથવા ચૂંટણી કાર્ડ એ સૌથી મહત્વનું દસ્તાવેજ છે. ઘણીવાર આપણે BLO પર ભરોસો રાખીને બેસી રહીએ છીએ, પરંતુ સરકારી પ્રક્રિયામાં 'Follow-up' લેવું ખુબ જરૂરી છે. આ લેખમાં આપણે સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ જાણીશું કે તમે ઘરે બેઠા કઈ રીતે જાણી શકો કે તમારી અરજી મંજૂર થઈ છે કે નહીં.
શા માટે ઓનલાઇન સ્ટેટસ ચેક કરવું જરૂરી છે? (Importance of Digital Verification)
જ્યારે તમે નવું ચૂંટણી કાર્ડ કઢાવવા (Form 6) અથવા સુધારા-વધારા માટે (Form 8) અરજી આપો છો, ત્યારે તમને એક Reference ID આપવામાં આવે છે. ઘણા લોકો આ નંબર સાચવતા નથી. પરંતુ Digital Identity Verification અને Online Status Check માટે આ રામબાણ ઈલાજ છે.
Method 1: Voter Helpline App દ્વારા સ્ટેટસ ચેક કરો
સ્માર્ટફોન યુઝર્સ માટે આ સૌથી સહેલી રીત છે. ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર ઉપલબ્ધ આ સરકારી એપ્લિકેશન સુરક્ષિત અને ઝડપી છે.
સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ ગાઈડ:
- સૌથી પહેલા Play Store માંથી 'Voter Helpline' App ડાઉનલોડ કરો.
- એપ ઓપન કરો અને લોગીન કર્યા વગર પણ તમે નીચે આપેલા 'Explore' મેનુ પર ક્લિક કરો.
- ત્યાં તમને 'Status of Application' નો વિકલ્પ દેખાશે.
- તમારો Reference ID Number દાખલ કરો.
- તમારું રાજ્ય (State) પસંદ કરો અને 'Track Status' પર ક્લિક કરો.
જો તમારું સ્ટેટસ "Accepted" બતાવે તો ચિંતાની કોઈ વાત નથી. પરંતુ જો "Field Verified" પર અટક્યું હોય, તો પ્રક્રિયા ચાલુ છે. જો "Rejected" આવે, તો તમારે તાત્કાલિક ફરીથી અરજી કરવી પડશે.
Method 2: NVSP Portal (voters.eci.gov.in) દ્વારા તપાસ
જો તમે એપ ડાઉનલોડ કરવા નથી માંગતા, તો તમે સીધા વેબસાઈટ પર જઈને પણ તપાસ કરી શકો છો. આ પોર્ટલ હાઈ-સ્પીડ Government Service Portal છે.
- Step 1: તમારા બ્રાઉઝરમાં voters.eci.gov.in ઓપન કરો.
- Step 2: હોમપેજ પર 'Track Application Status' પર ક્લિક કરો.
- Step 3: લોગીન આઈડી અને પાસવર્ડ નાખો (જો એકાઉન્ટ ન હોય તો સાઈન-અપ કરો).
- Step 4: Reference ID નાખીને સર્ચ કરો.
Status ના વિવિધ પ્રકાર અને તેનો અર્થ
| Status Type | મતલબ (Meaning) | તમારે શું કરવું જોઈએ? |
|---|---|---|
| Submitted | ફોર્મ સફળતાપૂર્વક જમા થયું છે. | રાહ જુઓ, BLO વેરિફિકેશન બાકી છે. |
| BLO Appointed | તમારા વિસ્તારના અધિકારીને ફોર્મ મળ્યું છે. | BLO તમારા ઘરે તપાસ માટે આવી શકે છે. |
| Field Verified | તપાસ પૂરી થઈ ગઈ છે. | ફાઈનલ રિઝલ્ટની રાહ જુઓ. |
| Accepted | અભિનંદન! તમારું નામ યાદીમાં આવી ગયું છે. | તમે EPIC નંબર ડાઉનલોડ કરી શકો છો. |
| Rejected | અરજી નામંજૂર થઈ છે. | કારણ તપાસો અને ફરીથી અપ્લાય કરો. |
Documents & Legal Identity
જ્યારે તમારી અરજી રિજેક્ટ થાય છે, ત્યારે તેનું મુખ્ય કારણ દસ્તાવેજોમાં ખામી હોય છે. Online Document Verification ખુબ જ કડક હોય છે. ખાતરી કરો કે તમે જે આધાર કાર્ડ, રેશન કાર્ડ કે લાઈટ બિલ આપ્યું છે તે સ્પષ્ટ વંચાય તેવું (Clear Scan) છે.
ઘણીવાર Legal Consultancy અથવા એજન્ટો પૈસા લઈને કામ કરાવવાનો દાવો કરે છે, પરંતુ ચૂંટણી પંચની આ સેવા તદ્દન મફત છે. કોઈપણ પ્રકારના Fraud થી બચવું.
જો Reference ID ખોવાઈ ગયો હોય તો શું કરવું?
આ સૌથી સામાન્ય સમસ્યા છે. BLO એ ફોર્મ લઈ લીધું પણ તમને રસીદ કે રેફરન્સ નંબર નથી આપ્યો. તો તમે શું કરશો?
- Search by Details: વેબસાઈટ પર 'Search in Electoral Roll' વિકલ્પ પસંદ કરો.
- તમારું નામ, પિતાનું નામ, અને જન્મતારીખ નાખો.
- જો યાદીમાં નામ આવી ગયું હશે, તો ત્યાં તમારી વિગતો ખુલી જશે.
- જો વિગતો ન મળે, તો તેનો અર્થ એ કે તમારી અરજી પ્રોસેસ થઈ નથી. તમારે તાત્કાલિક તમારા વિસ્તારના મામલતદાર કચેરી અથવા BLO નો સંપર્ક કરવો જોઈએ.
તમારા BLO કોણ છે તે કઈ રીતે જાણવું? (Know Your BLO)
જો ઓનલાઇન સ્ટેટસમાં કોઈ અપડેટ ન આવતું હોય, તો સીધા અધિકારીને મળવું હિતાવહ છે. તમારા વિસ્તારના BLO નો મોબાઈલ નંબર મેળવવા માટે:
- NVSP પોર્ટલ પર 'Know Your Polling Station and Officer' પર જાઓ.
- તમારું સરનામું અથવા EPIC નંબર નાખો.
- તમને BLO, ERO અને DEO ના નામ અને મોબાઈલ નંબર મળી જશે.
FAQ: વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો
આનો અર્થ એ છે કે BLO એ હજુ સુધી તમારો ડેટા ડિજિટલ કર્યો નથી. તરત જ BLO નો સંપર્ક કરો અથવા જાતે ઓનલાઇન નવું ફોર્મ ભરી દો.
સામાન્ય રીતે અરજી મંજૂર થયાના 30 થી 45 દિવસમાં સ્પીડ પોસ્ટ દ્વારા કાર્ડ ઘરે આવે છે. તમે ઓનલાઇન e-EPIC ડાઉનલોડ પણ કરી શકો છો.
હા, હવે ચૂંટણી પંચે વર્ષમાં 4 તારીખો (1 જાન્યુઆરી, 1 એપ્રિલ, 1 જુલાઈ, 1 ઓક્ટોબર) નક્કી કરી છે. તમે એડવાન્સમાં ફોર્મ ભરી શકો છો.
ના, સરકારી પોર્ટલ પર ફોર્મ ભરવાની કોઈ ફી નથી. તે સંપૂર્ણ મફત છે.
નિષ્કર્ષ (Conclusion)
મિત્રો, જાગૃત નાગરિક તરીકે આપણી ફરજ છે કે માત્ર ફોર્મ ભરીને સંતોષ ન માનીએ, પણ તેનું Online Verification Status પણ તપાસતા રહીએ. આજે જ ઉપર જણાવેલી રીતથી ચેક કરો અને ખાતરી કરો કે તમારો મતાધિકાર સુરક્ષિત છે. ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરો અને સરકારી કચેરીના ધક્કા ખાવાથી બચો.
આ માહિતી તમારા મિત્રો અને પરિવાર સાથે શેર કરો જેથી તેમનું નામ પણ મતદાર યાદીમાંથી કમી ન થઈ જાય!

