એક જૂની કહેવત છે કે, ‘જે ચળકે છે તે સોનું નથી.’ આ દરેક વસ્તુ (RO Water)ને લાગુ પડે છે જેને આપણે સોનું માનીએ છીએ. ભલે તે RO માંથી નીકળતું Purifier Water સ્પાર્કલિંગ પાણી હોય. શું આરઓનું પાણી એટલું જ સ્વચ્છ હોવાનો દાવો કરવામાં આવે છે? શું RO પાણીમાં એવા તમામ તત્વો છે જે આપણા શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિના વિકાસ માટે જરૂરી છે? શું આપણે આરઓનું પાણી પીવું જોઈએ?
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન WHO અને બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ દ્વારા નિર્ધારિત માપદંડો અનુસાર, તેમાં હાજર કુલ ઓગળેલા ઘન પદાર્થો અથવા ટીડીએસની માત્રાને આધારે આરઓ અને અન્ય તકનીકો દ્વારા શુદ્ધ કરવામાં આવતા પાણીને સ્વચ્છ અથવા પીવાલાયક કહી શકાય. માનવ શરીર TDS ના મહત્તમ 500 પાર્ટ્સ પ્રતિ મિલિયન (PPM) સહન કરી શકે છે. જો આ સ્તર 1000 પીપીએમ સુધી પહોંચી જાય તો તે શરીર માટે હાનિકારક છે.
હાલમાં, RO દ્વારા શુદ્ધ કરાયેલા પાણીમાં 18 થી 25 ભાગો ppm TDS જોવા મળે છે, જે તદ્દન ઓછું છે. આપણે તેને સ્વચ્છ પાણી કહી શકીએ પણ આરોગ્યપ્રદ નથી. 100 થી 150 મિલિગ્રામ/લિટરના TDS સ્તર સાથેનું પાણી પીવા માટે સલામત માનવામાં આવે છે. 300 મિલિગ્રામ/લિટરથી વધુ TDS સ્તર ધરાવતું પાણી સ્વાદ અને સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે.
જ્યારે અમે RO પાણીને લગતી સોશિયલ મીડિયા પર ઉપલબ્ધ વિવિધ માહિતી જોઈ, ત્યારે અમને લાગ્યું કે શા માટે તેને જાતે જ તપાસીએ. પછી અમે મીટરની મદદથી અમારા ઘર અને ઓફિસમાં જુદા જુદા સ્ત્રોતમાંથી પાણીનું પરીક્ષણ કર્યું. આરઓ પાણીની ટીડીએસની માત્રા 20 થી 25 ની વચ્ચે જોવા મળી હતી. જલ બોર્ડ દ્વારા આપવામાં આવતા પાણીમાં ટીડીએસની માત્રા 100 થી 110 ની વચ્ચે હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. તે જ સમયે, જલ બોર્ડનું પાણી માટીના વાસણમાં 8 કલાક રાખ્યા પછી, તેનો TDS 125-130 ની વચ્ચે આવ્યો.
આનો અર્થ એ થયો કે દિલ્હી જેવા શહેરમાં જલ બોર્ડ દ્વારા સપ્લાય કરવામાં આવતા પાણીની ગુણવત્તા ઘણી સારી છે, પરંતુ જ્યારે મારી પોતાની ઓફિસના સહકાર્યકરના ઘરેથી પાણીના નમૂનાનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું ત્યારે ત્યાંનો RO ફિગર બદલાયો ન હતો. પાણીના બોરનો આંકડો ઘણો ઊંચો, 500થી વધુ હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. આવા વિસ્તારોમાં જ્યાં સુધી યોગ્ય ટીડીએસ પાણી ન મળે ત્યાં સુધી આરઓનું પાણી પીવું જોઈએ.
RO નું પાણી રોગોને આમંત્રણ આપે છે
એક રિસર્ચ અનુસાર, જો નિયમિતપણે RO નું પાણી પીવામાં આવે તો તે આપણા પાચનતંત્ર પર પણ ખરાબ અસર કરે છે. પાચનતંત્રની નબળાઈને કારણે વ્યક્તિને પેટ સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. આ સિવાય જો ROનું પાણી લાંબા સમય સુધી પીવામાં આવે તો તેનાથી હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓ જેમ કે થાક, માથાનો દુખાવો, માનસિક સમસ્યાઓ વગેરે થઈ શકે છે. પાણીમાં રહેલી ગંદકી અને મિનરલ્સને દૂર કરવાથી પાણી સ્વચ્છ બને છે પરંતુ બાદમાં તે એસિડિક પણ બની જાય છે જે શરીર માટે ખૂબ જ નુકસાનકારક છે. એટલું જ નહીં, પાણીમાં હાજર કાર્બોનિક એસિડ આપણા શરીરમાં કેલ્શિયમની માત્રાને પણ ઘટાડે છે. આવી સ્થિતિમાં હાડકાંની નબળાઈ અને સાંધામાં દુખાવો થવા લાગે છે. તેથી જ આજકાલ ઘણા ડૉક્ટરો આરઓનું પાણી બિલકુલ ન પીવાની સલાહ આપે છે.
એકંદરે, એવું માનવું જોઈએ કે આપણે બજારથી પ્રભાવિત ન થવું જોઈએ અને ઘેટાંની જેમ કામ કરવું જોઈએ. તમારા શહેરમાં વોટર બોર્ડ દ્વારા સપ્લાય કરવામાં આવતા પાણીની ગુણવત્તા તપાસ્યા પછી જ તમારે નક્કી કરવું જોઈએ કે ખરેખર ROની જરૂર છે કે નહીં. RO નો ઉપયોગ ફક્ત એવા વિસ્તારોમાં જ કરવો જોઈએ જ્યાં પાણીનું TDS સ્તર નિર્ધારિત ધોરણો કરતા વધારે હોય અથવા ખારું પાણી આવે, પરંતુ ROમાંથી બહાર આવ્યા પછી, તેને ઓછામાં ઓછા 24 કલાક માટીના વાસણ અથવા તાંબાના કલરમાં રાખવું જોઈએ. આનાથી પાણીની ગુણવત્તામાં ઘણો સુધારો થશે. અન્ય સ્થળોએ પરંપરાગત પદ્ધતિઓ પણ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. આમ કરવાથી આપણા શરીરને જરૂરી મિનરલ્સ મળતું રહેશે અને આપણી તરસ પણ છીપશે અને શરીરને કોઈ નુકસાન નહીં થાય.
પાણીનો TDS આનાથી વધુ ન હોવો જોઈએ
નિષ્ણાતોના મતે જો પાણી મેળવતા પાણીનો ટીડીએસ 500થી નીચે હોય તો તેને પીવાલાયક ગણવામાં આવે છે. પરંતુ આનાથી વધુ TDS વાળા પાણી પીવાનું ટાળવું જોઈએ, તે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે.
0 Comments