ગુજરાત રાજ્ય ચૂંટણી પંચે રાજ્યભરના 8,326 ગ્રામ પંચાયતો માટે ચૂંટણીઓ જાહેર કરી છે. આ ચૂંટણી 2 જૂન 2025થી શરૂ થઈ રહી છે અને કેટલાય મહત્વપૂર્ણ તબક્કાઓ દ્વારા પસાર થશે. આવી ચૂંટણી ગ્રામ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ હોય છે અને ગ્રામ્ય જનતાને સ્થાનીક સ્તરે પ્રતિનિધિત્વ આપવા માટે ઉત્તમ તક આપે છે.
What is Gram Panchayat?
ગ્રામ પંચાયત એ ગામના સ્વરાજ્યની મૂળભૂત યુનિટ છે. તે ગ્રામજનોના પ્રશ્નો ઉકેલે છે જેમ કે પાણી, રસ્તા, સફાઈ, સ્કૂલ અને આરોગ્ય. પંચાયત ત્રણ સ્તરે કાર્ય કરે છે: ગ્રામ પંચાયત, તાલુકા પંચાયત અને જિલ્લા પંચાયત. સરપંચ ગ્રામ પંચાયતનો વડો હોય છે.
પંચાયતના કામકાજ
- ગામના વિકાસ માટે યોજના બનાવવી અને અમલ કરવો
- શાળાઓ, આરોગ્ય કેન્દ્રો અને સોફટ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રકચર માટે પગલાં
- પાણી પુરવઠો, નાળીઓ અને રસ્તાઓ માટે વ્યવસ્થા
- મહિલાઓ અને બાળ વિકાસ માટે યોજના અમલમાં મૂકવી
- જન્મ/મૃત્યુ નોંધણી, રહેણાક પ્રમાણપત્ર વગેરે રજૂ કરવું
સરપંચ અને સભ્યોની જવાબદારી
સરપંચ સમગ્ર પંચાયતનો વડો છે. તે સભ્યો સાથે મળીને દરેક યોજના, ખર્ચ અને નિર્ણયો માં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. સરપંચને ગામના વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ કામકાજ, બેઠકો, અને સરકારી સહાયની જવાબદારી હોય છે.
સરપંચ ચૂંટણી દરમિયાન આચરણ સંહિતા
ચૂંટણી જાહેરાત પછી રાજ્ય ચૂંટણી પંચ દ્વારા આચાર સંહિતા અમલમાં આવે છે. તે મુજબ:
- સરકારી જાહેરાતો, વિકાસ કાર્ય રોકાય છે
- મહેસૂલી અધિકારીઓ દ્વારા અધિકાર વપરાશ મર્યાદિત થાય છે
- પ્રચાર દરમિયાન જાતિ, ધર્મ કે જાતિ આધારિત ભાષણો પર પ્રતિબંધ
- મોટા પ્રમાણમાં ખર્ચ અને લલચાવટ સામે કડક પગલાં
ચૂંટણીમાં વિધાનસભા મતવિસ્તાર આધારિત OBC અનામત
ગુજરાત ગ્રામ પંચાયત ચૂંટણી 2025 એ પ્રથમ વખત છે કે જેમાં 27% OBC અનામત લાગુ કરવામાં આવી છે. દરેક ગ્રામ પંચાયતમાં વસ્તી મુજબ અનામત બેઠકો ફાળવવામાં આવશે. મહિલા ઉમેદવારો માટે પણ 33% અનામત રહેશે.
ઉમેદવારી પત્રની નોંધણી પછી શું?
- નામજાણ થતાં પછી ઉમેદવારોને Returning Officer પાસેથી ઓળખપત્ર મળે છે
- પ્રચારના નિયમો અને વ્યવહાર અંગે તાલીમ આપવામાં આવે છે
- હર ઉમેદવાર પોતાનું ચિહ્ન પસંદ કરે છે (રાજકીય પાર્ટી નથી)
મતપેટી અને મતદાન પ્રક્રિયા કેવી રહેશે?
મતપત્રો પર ઉમેદવારના નામ અને ચિહ્ન છપાયેલ હશે. મતદારે પસંદગીના સામે "મોર્ચો" મૂકી મતપેટીમાં નાખવાનો રહેશે. વડીલ અને દિવ્યાંગ મતદારો માટે અલગ વ્યવસ્થા કરાશે.
ચૂંટણી પરિણામ પછીની પ્રક્રિયા
- નવસર્જિત પંચાયતના પ્રથમ બેઠકની તારીખ Returning Officer નક્કી કરે છે
- પ્રથમ બેઠકમાં વિકાસ યોજનાઓ અને બજેટ અંગે નિર્ણય લેવાય છે
- મહત્વપૂર્ણ શપથવિધિ પણ આ પ્રથમ બેઠકમાં થાય છે
મતદાન ટકાવારી મહત્વ
મોટા પ્રમાણમાં મતદાન પ્રજાસત્તાકની સંવેદનશીલતાનું પ્રતિબિંબ છે. સરકાર અને ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાન જાગૃતિ અભિયાન ચલાવવામાં આવે છે. મતદારોને નાગરિક ફરજ રૂપે મતદાન કરવા આહવાન કરવામાં આવે છે.
મહત્વપૂર્ણ નોંધ
- મતદાન પહેલા તમારા મતદાર ઓળખપત્રની વિગતો ચકાસો
- મૂળ દસ્તાવેજો સાથે મતદાન મથક પર જાઓ
- કોઈ જાતની લલચાવટ કે દબાણ વિરુદ્ધ તરત ફરિયાદ કરો
- ચૂંટણી પંચની હેલ્પલાઇન નંબર પણ ઉપલબ્ધ રહેશે
ચૂંટણી સમયપત્રક
- સત્તાવાર જાહેરનામું: 2 જૂન 2025
- નામાંકનની છેલ્લી તારીખ: 9 જૂન 2025
- નામાવલી પાછી ખેંચવાની છેલ્લી તારીખ: 11 જૂન 2025
- મતદાનની શક્ય તારીખ: 16 જૂન 2025
- પરિણામોની જાહેરાત: 17 જૂન 2025
ચૂંટણીના મુખ્ય આંકડા
- મોટા પ્રમાણમાં: 8326 ગ્રામ પંચાયતો
- સામાન્ય/મધ્યવર્તી/પુનર્ગઠન: 4688
- પેટાચૂંટણી માટે: 3638
- સરોવરમાં 5115 સરપંચ બેઠકો માટે
- 44,850 વોર્ડ
- 16,500 મતદાન મથકો
- 28,300 મતપેટીઓનો ઉપયોગ
- 1.30 કરોડથી વધુ મતદારો
મતદાન પાત્રતા
મતદાન કરવા માટે ઉમેદવાર કે મતદારોની નીચે મુજબ પાત્રતા હોવી જોઈએ:
- ગુજરાતના પસંદ કરેલા ગામના રહેવાસી હોવા જોઈએ
- ઉંમર 18 વર્ષ કે તેથી વધુ
- ચૂંટણી પંચમાં નામ નોંધાયેલું હોવું જોઈએ
- માન્ય ઓળખપત્ર જેમ કે આધાર કાર્ડ/EPIC કાર્ડ હોવું જરૂરી
ચૂંટણી પ્રક્રિયા વિગતવાર
1. નામાંકન તબક્કો
ઉમેદવારોએ નામાંકન ફોર્મ સાથે જરૂરી દસ્તાવેજો - પાત્રતા પુરાવા, ઓળખપત્ર વગેરે - સાથે રજૂ કરવું પડે છે. Returning Officer ફોર્મની ચકાસણી કરે છે.
2. ફોર્મ ચકાસણી અને વાપસ ખેંચવાની પ્રક્રિયા
9 જૂન 2025 પછી Returning Officer તમામ ફોર્મનું મૂલ્યાંકન કરશે. 11 જૂન સુધી ફોર્મ પાછું ખેંચી શકાય છે.
3. પ્રચાર તબક્કો
ઉમેદવારો ઘેર-ઘેર મુલાકાત, જાહેર સભાઓ, પંપલેટ, સોશિયલ મીડીયા કેન્વાસિંગ અને ખાસ વચનપત્ર દ્વારા મતદારો સુધી પહોંચે છે.
4. મતદાન
ગુજરાત પંચાયત ચૂંટણીમાં EVM ની જગ્યાએ પરંપરાગત મતપત્ર (Ballot Paper) નો ઉપયોગ થાય છે. મતદાન મથક પર મતપેટી રહેશે અને મતદારોને અલગગળા બૂથ પર મત આપવાનો મોકો મળે છે.
5. મતગણતરી અને પરિણામ
મતદાન પૂર્ણ થયા બાદ મતપેટીઓ Returning Office સુધી પહોંચાડવામાં આવશે. મતગણતરી 17 જૂન 2025 ના રોજ થશે અને પરિણામો જાહેર કરવામાં આવશે.
સરપંચ/સભ્ય ફોર્મ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો
- મૂળ આધાર કાર્ડ અને નકલ
- પર્સનલ પાસપોર્ટ સાઈઝ ફોટોગ્રાફ
- જન્મ તારીખનું પ્રમાણપત્ર
- શૈક્ષણિક લાયકાતનો પુરાવો (જોઈએ તો)
- સ્થાયી નિવાસ પ્રમાણપત્ર
- પાત્રતા ઘોષણા પત્ર
કોણ સરપંચ/સભ્ય ના બની શકે?
- જે વ્યક્તિ કોઈ ગુનામાં દોષિત છે અને સજા પામી છે
- કે જે વ્યક્તિ સરકારે દંડભોગ કે બાકીદાર તરીકે નોંધાયેલ છે
- નામ મતદાર યાદીમાં ન હોય
- જેની ઉંમર 18 વર્ષથી ઓછી હોય
- કે જે વ્યક્તિને માનસિક વિક્ષિપ્તિ છે અથવા જોગવાઈ મુજબ અયોગ્ય જાહેર કરાયો છે
સરપંચ માટેના નિયમો
- ગુજરાત ગામના રહેવાસી હોવો આવશ્યક
- માન્ય મતદાર તરીકે નોંધાયેલ હોવો જોઈએ
- 18 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમર હોવી જોઈએ
- પક્ષવિહોણું ચૂંટણી લડવી પડે છે
- શીખશક તરીકે કે સરકારી કર્મચારી તરીકે ફરજ પર હોય તો આપવો પડે
સરપંચ ફોર્મનો નમૂનો
સરપંચ ફોર્મનો નમૂનો નીચે મુજબ હોય છે:
- ફુલ નામ અને સરનામું
- પિતાનું/પતિનું નામ
- જન્મ તારીખ અને ઉંમર
- મોબાઇલ નંબર અને ઈમેલ
- ઉમેદવારી માટે પાત્રતાની ઘોષણા
- જોઈતી દસ્તાવેજોની યાદી
ચૂંટણી પંચની ઓફિશિયલ વેબસાઈટ
ગ્રામ પંચાયત ચૂંટણીની નવીનતમ માહિતી માટે મુલાકાત લો: https://sec.gujarat.gov.in/
IMPORTANT LINKS
સરપંચ ઉમેદવાર માટેના નિયમો ખાસ જુઓ (તમારે જે પ્રશ્નનો જવાબ જોઈએ એના પર ટચ કરવાનું રહેશે)
ચૂંટણીમાં સરપંચ/સભ્ય ફોર્મ ભરવા ક્યાં ડોક્યુમેન્ટ જોઈએ જુઓ અહીંથી
સભ્ય નું ફોર્મ ભરવા ક્યાં ડોક્યુમેન્ટ જોઈએ
FAQs - વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો
ગુજરાત ગ્રામ પંચાયત ચૂંટણી ક્યારે થશે?
2 જૂનથી પ્રક્રિયા શરૂ થઈ છે, 9 જૂન સુધી ફોર્મ ભરાશે અને 17 જૂનના રોજ પરિણામો આવશે.
મતદાન માટે કઈ રીતે તૈયારી કરવી?
તમારું નામ મતદાર યાદીમાં છે તેની ખાતરી કરો, ઓળખપત્ર તૈયાર રાખો અને ગામના મતદાન મથક વિશે જાણો.
ફોર્મ ભરવા માટેના ખર્ચ કેટલો આવે?
ફોર્મ ભરવું મફત હોય છે, જો કે દસ્તાવેજોની નકલ કરાવવા અથવા ફોટા તૈયાર કરાવવાના નાનાં ખર્ચો થઈ શકે છે.
સારવાર અથવા ગેરવર્તન વિશે ફરિયાદ ક્યાં કરવી?
તમારા તાલુકાના Returning Officer કે જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારીને લેખિતમાં ફરિયાદ કરી શકાય છે.
ચૂંટણીના દિવસે રજા મળે છે?
હા, સરકાર સામાન્ય રીતે ગામોમાં જાહેર રજા જાહેર કરે છે જેથી મતદાન સુસંગત થાય.